HOẠT ĐỘNG NGHIÊN CỨU TRONG 6 THÁNG ĐẦU NĂM 2025-LINKEDWELL
Nghiên cứu "Đánh giá ban đầu và xây dựng Khung Chiến lược thay đổi hành vi xã hội về giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn, vật nổ cho cộng đồng tại tỉnh Quảng Bình và thành phố Huế" do Tổ chức CRS (Catholic Relief Services) tài trợ trong khuôn khổ dự án "Giáo dục phòng tránh tai nạn bom mìn, vật nổ cho cộng đồng - RAPPORT" hướng đến mục tiêu nâng cao nhận thức và thay đổi hành vi của cộng đồng trong việc phòng tránh tai nạn do bom mìn và vật nổ (BMVN) gây ra. Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 12 năm 2024 đến tháng 2 năm 2025 bởi nhóm chuyên gia của Công ty Doanh nghiệp xã hội LinkedWell, phối hợp cùng cán bộ Chương trình CRS và cán bộ địa phương tại 8 xã dự án của tỉnh Quảng Bình và thành phố Huế.
Theo báo cáo chung của CRS, ô nhiễm bom mìn vật nổ (BMVN) còn sót lại sau chiến tranh ở Việt Nam bao phủ hơn 18% diện tích đất của cả nước, ảnh hưởng đến hầu hết các tỉnh. Ước tính 800.000 tấn bom, mìn, tên lửa, đạn pháo, đạn cối và các vật liệu nổ khác vẫn còn tồn tại, một số còn nằm ở 0 đến 5 mét dưới lòng đất, gây nguy hiểm nghiêm trọng cho cộng đồng. Lượng mưa càng làm trầm trọng thêm mối nguy hiểm, vì chất nổ di chuyển có thể xuất hiện bất ngờ trong các hoạt động trồng trọt hoặc vui chơi.
Nghiên cứu đánh giá ban đầu tại đầu năm 2025 tại hai tỉnh của Dự án RAPPORT của Linkedwell cho thấy nguy cơ tai nạn thương tích do BMVN vẫn còn hiện hữu tại các địa phương trong tỉnh, nhất là khu vực miền núi, nơi chiến trường cũ ác liệt và có nhiều đồng bào dân tộc sinh sống. BMVN, nhất là bom bi, đạn pháo, bom chưa nổ vẫn được tìm thấy nhiều tại nương rẫy, ruộng vườn, khe suối, bờ sông… Trong khi đó, kiến thức và kỹ năng dự phòng Tai nạn thương tích do BMVN còn sót lại sau chiến tranh của người dân còn nhiều hạn chế, nhất là nhóm người trẻ trong độ tuổi lao động, do chiến tranh đã qua lâu, nhiều người không cảm thấy mình có nguy cơ tiếp xúc với BMVN.
Dựa trên Kết quả nghiên cứu định tính và định lượng đã được nhóm Chuyên gia của Linkedwell đã phân tích sâu về hành vi của các nhóm đối tượng có nhiều nguy cơ tiếp xúc với BMVN của những nhóm nông dân với các ngành nghề khác nhau. Các yếu tố văn hóa bản địa của từng nhóm dân tộc, nhóm tuổi, giới tính… có liên quan đến các hành vi có nguy cơ đã được nêu rõ trong báo cáo. Các chuyên gia của Linkedwell cũng đã đề xuất một Khung chiến lược về truyền thông thay đối hành vi xã hội (SBCC) cho từng nhóm đối tượng để Dự án có thể xây dựng và khởi động các Kế hoạch hành động cho Dự án cho Dự án 4 năm của Tổ chức CRS tại khu vực trọng điểm của Quảng Bình và TP Huế.
Thông qua Chương trình giáo dục truyền thông, Dự án này nhằm mục đích nâng cao hiểu biết của nông dân dễ bị tổn thương về các rủi ro liên quan đến BMVN, thúc đẩy các thực hành an toàn hơn giữa nông dân và gia đình của họ, đồng thời cho phép họ báo cáo các sự cố do BMVN, để chính quyền địa phương có thể theo dõi các nguy cơ và can thiệp rà phá bom mình khi cần. Các yếu tố dễ bị tổn thương như giới, dân tộc, khuyết tật và nghèo đói cũng sẽ được xem xét kỹ lưỡng và xem xét khi xây dựng và triển khai các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi và xã hội của Dự án.
Linkedwell, tháng 6 năm 2025